KHẢO SÁT THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA ĐỊA Y USNEA UNDULATA VÀ BƯỚC ĐẦU ỨNG DỤNG VÀO BÀO CHẾ KEM CHỐNG NẮNG

Huỳnh Tiến Phát1, Trương Tuấn Đạt1, Quách Trấn Phương1, Đào Ngọc Thúy Vy1, Nguyễn Hoàng Mến1, Nguyễn Thị Thu Trâm1,
1 Trường Đại học Y Dược Cần Thơ

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Việt Nam có nguồn địa y phong phú, đa dạng tuy nhiên chưa được quan tâm nghiên cứu đúng mức cả về thành phần hóa học cũng như hoạt tính sinh học. Địa y chứa đa dạng các hoạt chất có khả năng sàng lọc tốt bức xạ UV. Việc tìm kiếm các nguồn hoạt chất chống nắng có nguồn gốc thiên nhiên đã trở thành mối quan tâm của nhiều nhà khoa học đặc biệt trong bối cảnh cường độ bức xạ UV tác động lên bề mặt trái đất ngày càng gia tăng. Mục tiêu nghiên cứu: 1) Kháo sát thành phần hóa học của cao chiết địa y Usnea undulata; 2) Bào chế và đánh giá một số chỉ tiêu của kem chống nắng chứa cao chiết địa y U. undulata. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Địa y U. undulata được thu hái tại tỉnh Lâm Đồng, Việt Nam. Các cao chiết được điều chế bằng phương pháp ngâm lạnh có hỗ trợ sóng siêu âm. Sử dụng các phương pháp sắc ký lớp mỏng, sắc ký cột, kết tinh lại để phân lập hợp chất tinh khiết. Cấu trúc của các hợp chất được xác định bằng các phương pháp khối phổ MS, phổ cộng hưởng từ hạt nhân NMR. Kem được bào chế theo phương pháp nhũ hóa trực tiếp và đánh giá chỉ số chống nắng SPF theo hướng dẫn của COLIPA. Kết quả: Từ cao n-hexane phân lập được usnic acid. Kem chống nắng được bào chế đã phối trộn thành công cao chiết địa y như nguồn cung cấp hoạt chất chống bức xạ UV với chỉ số SPF 25,2 và thể chất kem màu trắng mịn, đồng nhất. Kết luận: Nghiên cứu cho thấy tiềm năng bào chế sản phẩm có khả năng chống bức xạ UV từ địa y U. undulata thu hái tại Lâm Đồng, Việt Nam.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Tram Thi Thu Nguyen, Vo Thi Diem Trinh, Tran Hoang Yen et al. Photoprotective Activity of Lichen Extracts and Isolated Compounds in Parmotrema Tinctorum. Biointerface Research in Applied Chemistry. 2021. 11(5), 12653-12661. doi: 10.33263/BRIAC115.1265312661.
2. Agnieszka G., Justyna P., Magdalena P. W., Elzbieta S. S., Pawel P. et al. (+)-Usnic Acid as a Promising Candidate for a Safe and Stable Topical Photoprotective Agent. Molecules. 2021. 26(17), 5224. doi: 10.3390/molecules26175224.
3. Peter V., Yngvar G., Knut A. S. Reprint of Efficient fungal UV-screening provides a remarkably high UV-B tolerance of photosystem II in lichen photobionts. Plant Physiology and Biochemistry. 2019. 134, 123-128. doi: 10.1016/j.plaphy.2018.09.030
4. Lana R., Viktoryia K. Herbal sun protection agents: Human studies. Clinics in Dermatology. 2018. 36(3), 369-375. doi: 10.1016/j.clindermatol.2018.03.014.
5. Branislav R., Marijana K. Lichens as a potential source of bioactive secondary metabolites. Lichen Secondary Metabolites: Bioactive Properties and Pharmaceutical Potential. 2015. 1-26. doi: 10.1007/978-3-319-13374-4_1.
6. Knut A. S., Yngvar G., Line N., Wolfgang B. UV‐induction of sun‐screening pigments in lichens. New Phytologist. 2003. 158(1), 91-100. doi: 10.1046/j.1469-8137.2003.00708.x
7. Andre A., Laurens B. Additions to the lichen flora of Vietnam, with an annotated checklist and bibliography. The Bryologist. 2006. 109(3), 358-371.
8. Trần Thị Hải Yến, Lê Thu Hường, Nguyễn Thị Thanh Duyên và cộng sự. Nghiên cứu bào chế và đánh giá chỉ số SPF của kem chống nắng chứa titan dioxid. Tạp chí khoa học: Khoa học Y Dược. 2019. 35(1), 54-60. doi: 10.25073/2588-1132/vnumps.4153.
9. Vaishali B., Manisha M. Evaluation Of In Vivo Sunscreen Activity Of Herbal Cream Containing Extract Of Curcuma Longa And Butea Monosperma. World Journal of Pharmaceutical research. 2014. 3 (2), 3026-3035.
10. Vaishali B., Neha W., Ashish T., Manisha M. Study Of Sunscreen Activity Of Herbal Cream Containing Flower Extract Of Nyctanthes Arbortristis L. And Tagetes Erecta L.. International Journal of Pharmaceutical Sciences Review and Research. 2011. 11(1), 142-146.
11. Rodrigo L. Antimycobacterial activity of Usnea steineri and its major constituent (+)-usnic acid. African J. Biotechnol. 2012. 11, 4636-9, doi: 10.5897/AJB11.3551.
12. Do Trung, Trang T. H. Nguyen, Thai N. Ha, Nguyen Van Lam, Nguyen T. T. Tram et al. Identification of Anti-Helicobacter pylori Compounds From Usnea undulata. Natural Product Communications. 2019. 14(7), 1934578X1986421. doi: 10.1177/1934578X19864212.