ĐẶC ĐIỂM TUÂN THỦ DÙNG THUỐC VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN Ở BỆNH NHÂN MẮC CÁC BỆNH MẠN TÍNH TRONG ĐẠI DỊCH COVID-19

Đặng Duy Khánh1,, Lê Nguyễn Tú Quyên1, Trần Thị Mộng Tuyền1, Phạm Thành Suôl1
1 Trường Đại học Y Dược Cần Thơ

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Tuân thủ dùng thuốc là yếu tố quan trọng giúp nâng cao hiệu quả điều trị và giảm chi phí cho bệnh nhân. Tuy nhiên, việc tuân thủ dùng thuốc ở bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính trong đại dịch Covid-19 gặp nhiều khó khăn. Mục tiêu nghiên cứu: 1). Xác định đặc điểm tuân thủ dùng thuốc ở bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính ; 2). Tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến tuân thủ dùng thuốc ở bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện trên 1852 bệnh nhân khám ngoại trú tại các cơ sở khám chữa bệnh ở các tỉnh miền Nam từ tháng 3/2020 đến tháng 5/2021, đánh giá tuân thủ dùng thuốc bằng thang đo GMAS. Kết quả: Tỷ lệ tuân thủ dùng thuốc đạt 57,6%, tỷ lệ tuân thủ dùng thuốc thấp và kém chủ yếu liên quan đến hành vi của bệnh nhân lần lượt là 7,6% và 2,4%, có sự liên quan giữa nơi ở, nghề nghiệp, trình độ học vấn, và ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 đến tái khám và điều trị với tuân thủ dùng thuốc (p < 0,05 khi xét hồi quy đa biến). Kết luận: Việc tuân thủ thuốc của bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính tương đối thấp ở các tỉnh miền Nam Việt Nam trong đại dịch Covid-19, cần phát triển các can thiệp cần thiết để cải thiện tỷ lệ tuân thủ dùng thuốc trong bối cảnh đại dịch Covid-19 kéo dài.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Shimels T., Asrat Kassu R., Bogale G., Bekele M., Getnet M., Getachew A., and Abraha M. Magnitude and associated factors of poor medication adherence among diabetic and hypertensive patients visiting public health facilities in Ethiopia during the COVID-19 pandemic. PLoS One. 2021. 16(4), e0249222, doi: 10.1371/journal.pone.0249222.
2. Thao Huong Nguyen, et al. Vietnamese version of the General Medication Adherence Scale (GMAS): translation, adaptation, and validation. Healthcare. 2021. 9 (11):1471, doi: 10.3390/healthcare9111471.
3. Thang Nguyen, et al. Prevalence and determinants of medication adherence among patients with acute coronary syndrome in Vietnam. Pharmaceutical Sciences Asia. 2021. 48 (3), 247-254, doi: 10.29090/psa.2021.03.20.036.
4. Naqvi A. A., Mahmoud M. A., AlShayban D. M., Alharbi F. A., Alolayan S. O., Althagfan S. Translation and validation of the Arabic version of the General Medication Adherence Scale (GMAS) in Saudi patients with chronic illnesses. Saudi Pharm J. 2020. 28 (9), 1055-1061, doi: 10.1016/j.jsps.2020.07.005.
5. T.-M. Nguyen, A. L. Caze, N. Cottrell. What are validated self-report adherence scales really measuring?: a systematic review. British Journal of Clinical Pharmacology. 2014. 77(3), 427445, doi: 10.1111/bcp.12194.
6. Trịnh Thị Hồng Nhung, Lê Thị Diệu Hiền. Thực trạng tuân thủ sử dụng thuốc ngoại trú ở bệnh nhân đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính điều trị tại Bệnh viện Việt Tiệp năm 2019-2020. Tạp chí Y học Việt Nam. 2021. 503, 354-361.
7. Tạ Hữu Ánh, Nguyễn Ngọc Tâm, Vũ Thị Thanh Huyền. Đánh giá thực trạng tuân thủ điều trị ở bệnh nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính điều trị ngoại trú. Tạp chí Y học Việt Nam. 2021. 508 (2), 213-217.
8. Nouira N., Bahria W., Hamdi D., Lahouegue A., Demni W., Cheikh M. B. Medication adherence in Elderly during COVID-19 pandemic: What role can the emergency department play?. The Pan African Medical Journal. 2021. 38, doi: 10.11604/pamj.2021.38.220.26555.
9. Abualfadl, E., Ismail, F., El Shereef, R. R., Hassan, E., Tharwat, S., Mohamed, E. F., et al. Impact of COVID-19 pandemic on rheumatoid arthritis from a Multi-Centre patient-reported questionnaire survey: influence of gender, rural–urban gap and north–south gradient. Rheumatology international. 2021. 41(2), 345-353, doi: 10.1007/s00296-020-04736-9.
10. Turcu-Stiolica, A., Subtirelu, M.-S., Ciurea, P. L., Stefan Cristian, D., Bogdan, M., Barbulescu, A. L., et al. The influence of socio-demographic factors, lifestyle and psychiatric indicators on adherence to treatment of patients with rheumatoid arthritis: a cross-sectional study. Medicina. 2020. 56 (4), 178, doi: 10.3390/medicina56040178.
11. Sheppard-Law, S., Zablotska-Manos, I., Kermeen, M., Holdaway, S., Lee, A., George, J., et al. Factors associated with non-adherence to HBV antiviral therapy. Antivir Ther. 2018. 23 (5), 425-433, doi: 10.3851/IMP3219.
12. Lemay J., Waheedi M., Al-Sharqawi S., & Bayoud T. Medication adherence in chronic illness: do beliefs about medications play a role?. Patient preference and adherence. 2018. 12, 16871698, doi: 10.2147/PPA.S16923.
13. Hassen L. M., Almaghlouth I. A., Hassen I. M., Daghestani M. H., Almohisen A. A., Alqurtas E. M., et al. Impact of COVID-19 outbreak on rheumatic patients' perceptions and behaviors: A cross-sectional study. Int J Rheum Dis. 2020. 23(11), 1541-1549, doi: 10.1111/1756185X.13959.