KHẢO SÁT ĐẶC ĐIỂM HUYẾT ĐỒ BỆNH CỦA BỆNH β-THALASSEMIA TẠI BỆNH VIỆN HUYẾT HỌC – TRUYỀN MÁU CẦN THƠ VÀ BỆNH VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC CẦN THƠ NĂM 2021-2022

Nguyễn Xuân Bình1,, Tăng Thế Lộc1, Nguyễn Trường Hoạt1, Nguyễn Phước An1, Huỳnh Thị Thanh Thảo1, Lê Thị Hồng Hạnh1, Lê Thị Hoàng Mỹ1
1 Trường Đại học Y Dược Cần Thơ

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Tổng phân tích tế bào máu ngoại vi và hình thái hồng cầu trên phết máu ngoại vi giúp gợi ý chẩn đoán bệnh beta-thalassemia, mà vốn do sự giảm hoặc không tổng hợp được chuỗi beta-globin vì vậy chúng tôi thực hiện khảo sát đặc điểm huyết đồ trên những bệnh nhân này. Mục tiêu nghiên cứu: Mô tả đặc điểm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi và hình thái hồng cầu trên phết máu ngoại vi các thể bệnh β-thalassemia. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang trên 33 bệnh nhân β-thalassemia đến khám, điều trị tại Bệnh viện Huyết học -Truyền máu Cần Thơ và Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Cần Thơ từ tháng 06/2021-06/2022. Kết quả: Các chỉ số hồng cầu ở nhóm β-thalassemia thể nhẹ: RBC là 5,9±0,6(1012/L), HGB là 129,7±7,8(g/dL), MCV là 73,3±6,6(fL), MCH là 22,4±2,8(pg), RDW là 12,4±1,4(%). Ở thể trung gian: RBC là 3,6±1,8(1012/L), HGB là 88±42,3(g/dL), MCV là 76,2±2,1(fL), MCH là 24,6±0,6(pg), RDW là 19,7±5,2(%). Ở thể nặng: RBC là 2,8±0,6(1012/L), HGB là 70,7±8(g/dL), MCV là 80,5±8(fL), MCH là 25,8±3(pg), RDW là 22,1±6,8(%.). Ở thể β-thalassemia/HbE: RBC là 3,3±0,7(1012/L), HGB là 68,9±16(g/dL), MCV là 68,5±7(fL), MCH là 21,2±2,2(pg), RDW là 28,8±5,5(%). Về hình thái tế bào, hồng cầu nhỏ chiếm 100% ở thể nhẹ, 66,7% ở thể trung gian và nặng, 75% ở thể β-thalassemia/HbE, phần còn lại là hồng cầu không đều; tất cả đối tượng đều có hồng cầu nhược sắc; hồng cầu hình bia chiếm 57,1% ở thể nhẹ, 66,7% ở thể trung gian, 33,3% ở thể nặng, 70% ở thể β-thalassemia/HbE, còn lại là hồng cầu đa hình dạng, ít tiêu bản có hồng cầu bình thường. Ngoài ra, còn ghi nhận hồng cầu nhân, mảnh vỡ hồng cầu, thể vùi Howell-Jolly. Kết luận: Các chỉ số hồng cầu trên tổng phần tích ngoại vi bị thay đổi: RBC, Hb, MCH, MCV giảm và RDW tăng; trên phết máu ngoại vi ghi nhận hình thái điển hình của bệnh: hồng cầu nhỏ, nhược sắc, hồng cầu hình bia, mảnh vỡ và các đặc điểm khác.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Raffaella O. β-Thalassemia. Genetics in Medicine. 2017. 19 (6), 609-619, https://doi.org/10.1038/gim.2016.173.
2. Ford J. Red blood cell morphology. International Journal of Laboratory Hematology. 2013. 35(3), 351-357, https://doi.org/10.1111/ijlh.12082.
3. Cascio M.J., DeLoughery T.G. Anemia: Evaluation and Diagnostic Tests. Med Clin North Am. 2017. 101(2), 263-284, https://doi.org/10.1016/j.mcna.2016.09.003.
4. Nguyễn Công Khanh, Dương Bá Trực, Đinh Phương Hòa, Tạ Thu Hòa. Bệnh β-
Thal/Hemoglobin E, Y học Việt Nam, 1993.
5. Nguyễn Văn Chính, Nguyễn Hải Nam, Lê Văn Chương. Khảo sát tỷ lệ bệnh lý huyết sắc tố trên người trưởng thành có thay đổi chỉ số máu ngoại vi. Tạp chí Y học Việt Nam. 2022. 518 (1), 317-321, https://doi.org/10.51298/vmj.v518i1.3379.
6. Lương Trung Hiếu. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng bệnh nhân thalassemia trưởng thành tại Bệnh viện đa khoa Trung Ương Thái Nguyên. Trường Đại học Y - Dược Thái Nguyên. 2012. 84.
7. Hoàng Thị Thanh Nga. Nghiên cứu hiệu quả truyền máu hòa hợp một số kháng nguyên nhóm máu hồng cầu ở bệnh nhân thalassemia tại Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương. Trường Đại học Y Hà Nội. 2021. 156.
8. Lê Hoàng Thi, Lê Thị Hoàng Mỹ, Nguyễn Phúc Đức, Nguyễn Hữu Chường, Nguyễn Thanh Hải và cộng sự. Đặc điểm huyết học và các thể bệnh hemoglobin của sinh viên năm nhất trường đại học Y dược Cần Thơ có hồng cầu nhỏ nhược sắc. Tạp chí Y học Việt Nam. 2022. 516(1), 226230, https://doi.org/10.51298/vmj.v516i1.2990.
9. Huỳnh Thanh Quang. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, mức độ truyền máu và hậu quả ứ sắt ở bệnh nhi β-Thalassemia điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng và Bệnh viện Huyết học truyền máu Cần Thơ năm 2015-2016. Đại học Y Dược Cần Thơ. 2016. 117.
10. Võ Thế Hiếu, Tôn Thất Minh Trí, Phạm Thị Ngọc Phương, Nguyễn Thanh Sơn, Lê Thị Thanh Hoa. Tình hình chăm sóc và điều trị bệnh thalassemia tại Khoa Huyết học lâm sàng - bệnh viện Trung ương Huế. Tạp chí Y học TP Hồ Chí Minh. 2019. 23(6).
11. Phạm Thị Phượng. Nghiên cứu đặc điểm bệnh thalassemia, đánh giá kết quả điều trị truyền máu và thải sắt tại bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu Bến Tre. Đại học Y Dược Cần Thơ. 2013.
12. Trần Thị Bình, Nguyễn Thị Hương Mai và Nguyễn Thị Yến. Đặc điểm lâm sàng và huyết học bệnh thalassemia ở trẻ em tại bệnh viện nhi Thanh Hóa. Tạp chí Y học Việt Nam. 2022. 517(1), 47-51, https://doi.org/10.51298/vmj.v517i1.3135.
13. Phạm Thị Ngọc. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng theo thể bệnh ở trẻ mắc thalassemia tại bệnh viện Sản-Nhi tỉnh Quảng Ngãi. Tạp chí Y học Việt Nam. 2022. 517 (2), 112-116, https://doi.org/10.51298/vmj.v517i2.3243.
14. Kaushansky K., Lichtman M., Prchal J. and Levi M. Williams Hematology. McGraw Hill. 2016. 725-788.