TÌNH HÌNH SỬ DỤNG KHÁNG SINH KINH NGHIỆM TRONG ĐIỀU TRỊ VIÊM PHỔI CỘNG ĐỒNG Ở TRẺ EM TỪ 2 THÁNG ĐẾN 5 TUỒI TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG CẦN THƠ 2023

Nguyễn Trần Kim Ngọc1,, Nguyễn Lan Thùy Ty1
1 Trường Đại học Y Dược Cần Thơ

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Kháng sinh kinh nghiệm là bước đầu can thiệp trong điều trị viêm phổi cộng đồng. Sử dụng kháng sinh an toàn, hợp lý luôn là vấn đề quan trọng trong chương trình quản lý kháng sinh nhằm kiểm soát tình hình đề kháng cũng như đảm bảo hiệu quả trong điều trị. Mục tiêu nghiên cứu: Xác định đặc điểm sử dụng kháng sinh kinh nghiệm, đánh giá tính hợp lý trong sử dụng kháng sinh kinh nghiệm điều trị viêm phổi ở trẻ từ 2 tháng đến 5 tuổi. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên phương pháp lấy mẫu hồi cứu của 165 hồ sơ bệnh án của bệnh nhi từ 2 tháng đến 5 tuổi mắc viêm phổi cộng đồng được điều trị nội trú tại Khoa Hô hấp và Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ năm 2023. Kết quả: Nhóm trẻ từ 12 tháng đến 60 tháng mắc viêm phổi chiếm 42%; trong đó tỷ lệ trẻ mắc viêm phổi nặng chiếm 14,5%. Các biểu hiện sốt, ho, khò khè và rale phổi là những biểu hiện thường gặp được ghi nhận tỷ lệ tương ứng lần lượt là 78,8%; 88,5%; 67,9% và 75,2%. Kháng sinh kinh nghiệm được sử dụng nhóm -lactam chiếm tỷ lệ cao nhất 73%; Phác đồ kháng sinh đơn trị được sử dụng chủ yếu 88,5%, 6-10 ngày là thời gian trị liệu phổ biến nhất với tỷ lệ 67,9%. Đánh giá tính hợp lý về sử dụng kháng sinh bao gồm: phối hợp kháng sinh kinh nghiệm, lần dùng kháng sinh, liều dùng, thời gian, chỉ định kháng sinh chúng tôi ghi nhận tỷ lệ lần lượt là 98,8%; 92,1%; 89,1%; 92,7%, 96,4%.  Kết luận: Tình hình sử dụng kháng sinh hợp lý chung chiếm 73,3% cho thấy vẫn còn nhiều nguyên nhân và yếu tố cần khắc phục để tăng cường tính an toàn và hiệu quả trong chương trình quản lý sử dụng kháng sinh. 

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ. Phác đồ điều trị Nội trú, Nhà xuất bản Y học Hà Nội. 2022.
2. Harris, M., Clark, J., Coote, N., Fletcher, P., Harnden, A., McKean, M, &Thomson, A. 2011. British Thoracic Society guidelines for the management of community acquired pneumonia in children: update .2011. Thorax, 66 (Suppl 2), ii1-ii23 DOI: 10.1136/thoraxjnl-2011-200598
3. World Health Organization. Pneumonia in children. 2022. https://www.who.int/newsroom/fact-sheets/detail/pneumonia.
4. Nguyễn Thị Trúc Linh. Đánh giá thực trạng và hiệu quả sử dụng thuốc kháng sinh trong điều trị viêm phổi trẻ em dưới 5 tuổi tại bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ năm 2019-2020, Luận văn thạc sĩ dược học, Trường Đại học Y Dược Cần Thơ. 2021.
5. Bộ Y tế. Hướng dẫn sử dụng kháng sinh - Ban hành kèm theo Quyết định số 708/QĐ-BYT 02/03/2015, Hà Nội. 2015.
6. Bộ Y tế. Dược thư quốc gia Việt Nam, NXB Y học Hà Nội. 2022.
7. Trần Ngọc Hoàng. Phân tích tình hình sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm phổi cộng đồng tại khoa nhi, bệnh viện đa khoa huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai, Luận văn dược sĩ chuyên khoa cấp I, Trường đại học Dược Hà Nội. 2018.
8. Võ Minh Tân. Nghiên Cứu Đặc Điểm Lâm Sàng, Cận Lâm Sàng Và Đánh Giá Kết Quả Điều Trị Viêm Phổi Trên Trẻ Suy Dinh Dưỡng Từ 2 Tháng Đến 5 Tuổi Tại Bệnh Viện Nhi Đồng Cần Thơ Từ 2017 Đến 2018, Luận Án Chuyên Khoa Cấp II, Trường Đại học Y Dược Cần Thơ. 2018.
9. Bùi Thanh Thùy. Phân tích tình hình sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phổi cộng đồng tại khoa nhi bệnh viện Bạch Mai năm 2018, Luận văn Ds.CK1. Trường Đại học Dược Hà Nội. 2019. 10. Võ Hồng Phượng, Nguyễn Thị Thanh Nhàn. Khảo sát đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và các yếu tố liên quan đến bệnh viêm phổi ở trẻ em từ 2 tháng đến 5 tuổi tại Bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ năm 2014-2015. Tạp chí Y Dược học Cần Thơ. 2018. 1-6.
11. Nguyen P. T. K., Tran H. T., et al. Characterisation of children hospitalised with pneumonia in central Vietnam: a prospective study. European Respiratory Journal. 2019. 54(1), 1-24. doi:10.1136/archdischild-2019-317733.
12. Murphy C. G., Van de Pol A. C., Harper MB, et al. Clinical Predictors of Occult Pneumonia in the Febrile Child, Academic Emergency Medicine. 2007. 14(3), 64(3), 243-249. DOI:10.1197/j.aem.2006.08.022.
13. Nguyễn Văn Hội. Phân tích tình hình sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phổi mắc phải cộng đồng ở trẻ em từ 6 tháng đến 5 tuổi tại khoa nhi, bệnh viện đa khoa Xín Mần, Hà Giang, Luận văn dược sĩ CK1, Trường đại học Dược Hà Nội. 2017.
14. Nguyễn Thị Hồng Phiến. Nghiên cứu tình hình sử dụng và đánh giá kết quả can thiệp việc sử dụng kháng sinh hợp lý tại Bệnh viện Nhi Đồng Cần Thơ năm 2016-2017. Luận văn chuyên khoa cấp II. Trường đại học Y Dược Cần Thơ.