NỒNG ĐỘ CORTISOL MÁU VÀ KẾT QUẢ BỔ SUNG GLUCOCORTICOID TRÊN BỆNH NHÂN SỐC NHIỄM KHUẨN CÓ SUY THƯỢNG THẬN CẤP TẠI KHOA HỒI SỨC TÍCH CỰC-CHỐNG ĐỘC BỆNH VIỆN ĐA KHOA TRUNG ƯƠNG CẦN THƠ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Đặt vấn đề: Sốc nhiễm khuẩn là tình trạng nguy hiểm, đe dọa tính mạng. Nếu bệnh nhân có suy thượng thận cấp, việc điều trị sẽ trở nên khó khăn hơn. Việc chẩn đoán được tình trạng suy thượng thận cấp và kịp thời bổ sung glucocorticoid có thể đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị. Mục tiêu: Xác định mối liên quan giữa nồng độ cortisol máu của bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn có suy thượng thận cấp với mức độ nặng của bệnh theo thang điểm SOFA và thang điểm APACHE II. Đánh giá hiệu quả của việc bổ sung glucocorticoid trên bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn có suy thượng thận cấp. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang trên 86 bệnh nhân được chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn có suy thượng thận cấp và được bổ sung glucocorticoid tại khoa Hồi sức tích cực-Chống độc, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ từ 05/2017 đến tháng 04/2019. Kết quả: Tỉ lệ nữ/nam là 1,1/1. Tuổi trung bình là 67,50 ± 13,94. Nồng độ cortisol máu trung bình là 13,63 ± 12,62µg/dl. Tỉ lệ <15µg/dl là 57% và ≥15µg/dl là 43%. Không ghi nhận sự khác biệt về nồng độ cortisol máu theo giới (p = 0,854) và theo độ tuổi (p = 0,296). Cortisol máu có sự tương quan với thang điểm SOFA với r = 0,369 và p<0,001. Chưa ghi nhận mối tương quan giữa cortisol máu và thang điểm APACHE II với p = 0,072. Tỉ lệ bệnh nặng khi đã bổ sung hydrocortison là 73,3%. Không có mối liên quan giữa cortisol máu và kết quả điều trị (p=0,674). Có mối liên quan giữa mức độ nặng theo thang điểm SOFA và APACHE II (p = 0,000). Kết luận: Cortisol máu tương quan với điểm SOFA. Tỉ lệ bệnh nhân được điều trị bằng hydrocortison diễn tiến nặng còn cao. Không có sự liên quan giữa cortisol máu và kết quả điều trị.
Từ khóa
sốc nhiễm khuẩn, suy thượng thận cấp, hydrocortison
Chi tiết bài viết
Tài liệu tham khảo
2. Đặng Văn Hải (2014), Nghiên cứu giá trị nồng độ lactat máu trong tiên lượng bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn tại Bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ, Luận án chuyên khoa cấp II, Trường Đại học Y Dược Cần Thơ.
3. Trần Nguyễn Trọng Phú (2018), Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng, mức độ choáng nhiễm trùng và đánh giá kết quả điều trị choáng nhiễm trùng tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ năm 2016-2018, Luận văn bác sĩ nội trú, Trường Đại học Y Dược Cần Thơ.
4. Dương Thiện Phước (2017), Nghiên cứu nguyên nhân, một số yếu tố liên quan đến mức độ nặng và đánh giá kết quả điều trị choáng nhiễm trùng tại khoa Hồi sức tích cựcChống độc, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ năm 2016-2017, Luận án chuyên khoa cấp II, Trường Đại học Y Dược Cần Thơ.
5. Annane D et al (2018), "Hydrocortisone plus Fludrocortisone for Adults with Septic Shock", New England Journal of Medicine, 378(9), pp. 809-818.
6. Arabi Y. M et al (2010), "Low-dose hydrocortisone in patients with cirrhosis and septic shock: a randomized controlled trial", CMAJ : Canadian Medical Association Journal, 182(18), pp. 1971-1977.
7. De Castro R et al (2019), "Cortisol and adrenal androgens as independent predictors of mortality in septic patients", PLOS ONE, 14(4), pp. e0214312.
8. Elsouri Net al (2006), "Relative adrenal insufficiency in patients with septic shock; a close look to practice patterns", Journal of Critical Care, 21(1), pp. 73-77.
9. Hoang H et al (2017), "Evaluation of Hydrocortisone Continuous Infusion Versus Intermittent Boluses in Resolution of Septic Shock", Pharmacy and Therapeutics, 42(4), pp. 252-255.
10. Kwon Y. S et al (2007), "Basal Serum Cortisol Levels are not Predictive of Response to Corticotropin but Have Prognostic Significance in Patients with Septic Shock", J Korean Med Sci, 22(3), pp. 470-475.
11. Lv Qing-quanet al (2017), "Early initiation of low-dose hydrocortisone treatment for septic shock in adults: A randomized clinical trial", The American Journal of Emergency Medicine, 35(12), pp. 1810-1814.
12. Marik PE et al (2003), "Adrenal insufficiency during septic shock", Crit Care Med, 31(1), pp. 141-145.
13. Singer M et al (2016), "The third international consensus definitions for sepsis and septic shock (sepsis-3)", JAMA, 315(8), pp. 801-810
14. Sprung C. L et al (2008), "Hydrocortisone Therapy for Patients with Septic Shock", New England Journal of Medicine, 358(2), pp. 111-124.
15. Venkatesh B et al (2018), "Adjunctive Glucocorticoid Therapy in Patients with Septic Shock", New England Journal of Medicine, 378(9), pp. 797-808.