TỔNG QUAN VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH LƯỢNG HbA1c

Vũ Đình Trung1,, Lê Thị Hoàng Mỹ2, Trương Công Khanh1
1 Bệnh viện Y Dược cổ truyền Kiên Giang
2 Trường Đại học Y Dược Cần Thơ

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: HbA1c là một xét nghiệm quan trọng để tầm soát, chẩn đoán xác định và theo dõi kết quả điều trị đái tháo đường-một bệnh lý rối loạn chuyển hóa. HbA1c lần đầu tiên được xác định vào năm 1968, từ đó có nhiều nghiên cứu chứng minh mối liên quan giữa đường huyết tĩnh mạch với nồng độ HbA1c. Đồng thời, có nhiều phương pháp xét nghiệm mới được phát minh để định lượng HbA1c. Hiện nay, có năm phương pháp xét nghiệm HbA1c được chuẩn hóa theo Liên đoàn Hóa học và Xét nghiệm lâm sàng Quốc tế (IFCC) và phù hợp với tiêu chuẩn của Chương trình Quốc gia về chuẩn hóa Glycohemoglobin (NGSP-Hoa Kỳ) là: Miễn dịch độ đục, enzyme, sắc ký ái lực boronat, sắc ký lỏng hiệu năng cao trao đổi ion và điện di mao quản. Bài báo này sẽ trình bày nguyên lý của năm phương pháp định lượng HbA1c, phân tích những ưu-nhược điểm và xu hướng phát triển của từng phương pháp. Dựa trên dữ liệu các nghiên cứu trong và ngoài nước đã công bố, các phương pháp đều phân tích HbA1c tốt trên mẫu máu không có biến thể hemoglobin và mỗi phương pháp đều có những nhược điểm nhất định. Do vậy, HbA1c là xét nghiệm có triển vọng làm tiền đề cho sáng kiến cải tiến kỹ thuật trong lĩnh vực xét nghiệm y học và làm tài liệu tham khảo cho những nghiên cứu sâu hơn về các phương pháp định lượng HbA1c.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Bộ Y tế (2018), Thông tư số 49/2018/TT-BYT ngày 28/12/2018 của Bộ Y tế, hướng dẫn hoạt động xét nghiệm trong khám bệnh, chữa bệnh. Hà Nội.
2. Nguyễn Thị Thanh Diễm (2020), So sánh phương pháp định lượng HbA1c bằng kỹ thuật điện di mao quản với kỹ thuật sắc ký lỏng cao áp. Luận văn thạc sĩ kỹ thuật xét nghiệm y học, Trường Đại học Y Dược Tp.HCM.
3. Phạm Thị Thanh Hương, Nguyễn Gia Bình, Đỗ Hồng Quảng, Nguyễn Văn Khoa (2018), So sánh kết quả định lượng HbA1c bằng 4 phương pháp xét nghiệm thường dùng ở Việt Nam. Tạp chí Y học Việt Nam, tập 470, tr. 64-69.
4. Nguyễn Thế Ngọc, Trần Ngọc Dung (2020), Nghiên cứu tình hình và các yếu tố liên quan đến biến chứng đái tháo đường type 2 ở người dân thành phố Tây Ninh năm 2019-2020. Tạp chí Y Dược học Cần Thơ, số 33, tr.23-31.
5. Nguyễn Thị Ngọc Vân (2017), Điện di mao quản vùng. Điện di mao quản ứng dụng trong phân tích thuốc đồng phân quang học. NXB Giáo dục Việt Nam, tr.35-36.
6. Altawallbeh G, Makky VF, Saenger AK, Peter JM and Killeen AA (2020), Evaluation of an Ion-Exchange HPLC Device for HbA1c Measurement. The Journal of Applied Laboratory Medicine, 5(4), pp. 695-703.
7. American Diabetes Association (2011), Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus. Diabetes care, 34 (1), pp. 62-69.
8. Gilani M, Aamir M, Akram A, Haroon ZH and Khadim MT (2020), Comparison of Turbidimetric Inhibition Immunoassay, High Performance Liquid Chromatography, and Capillary Electrophoresis Methods for Glycated Hemoglobin Determination. Lab Medicine, 51(6), pp. 579-584.
9. Gupta S, Jain U, Chauhan N (2017), Laboratory Diagnosis of HbA1c: A Review. J Nanomed Res, 5(4): 00120.
10. Herpol M, Lanckmans K, Neyghem SV and et al (2016), Evaluation of the Sebia Capillarys 3 Tera and the Bio-Rad D-100 Systems for the Measurement of Hemoglobin A1c. Am J Clin Pathol, 146(1), pp.67-77.
11. Ke P, Liu J, Chao Y, Wu X and et al (2017), Measurement of HbA1c and HbA2 by Capillarys 2 Flex Piercing HbA1c programme for simultaneous management of diabetes and screening for thalassemia. Biochem Med (Zagreb), 27(3), pp. 1-7.
12. Little RR, Roberts WL (2009), A review of variant hemoglobins interfering with hemoglobin A1c measurement. J Diabetes Sci Technol, 3(3), pp.446-451.
13. Tahara Y, Shima K (1993), The response of GHb to stepwise plasma glucose change over time in diabetic patients. Diabetes care, 16(9), pp.1313-1314.
14. Rhea JM, Molinaro R (2014), Pathology consultation on HbA1c methods and interferences. Am J Clin Pathol, 141, pp.5-16.
15. Rollborn N, Nordin G, Aleksandra MH, Lohmander M, Elmgren A and et al (2019), Good Agreement Between HbA1c Analyzed Using CE, HPLC, Immunological and Enzymatic Methods. Journal of Diabetes, Metabolism and its Complications, 1(1), pp.1-7.
16. Weykamp C, John WG and Mosca A (2009), A review of the challenge in measuring hemoglobin A1c. J Diabetes Sci Technol, 3(3), pp.439-445
17. Weykamp C (2013), HbA1c: A review of analytical and clinical aspects. Ann Lab Med, 33(6), pp.393-400.
18. Yasmeen F, Mumtaz A, Adhami S, Qureshi S (2011), Comparison of cation exchage HPLC and Immunoturbidimetric method for determination of HbA1c. Biomedica, 27, p.161-165.