NGHIÊN CỨU ĐỘT BIẾN KHÁNG CLARITHROMYCIN CỦA VI KHUẨN HELICOBACTER PYLORI Ở TRẺ EM VIÊM, LOÉT DẠ DÀY - TÁ TRÀNG TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG CẦN THƠ NĂM 2021-2023

Nguyễn Trung Kiên1,, Trần Đỗ Hùng1, Nguyễn Hồng Phong1, Ông Huy Thanh2, Võ Nhật Ngân Tuyền1, Nguyễn Phan Hải Sâm1, Lê Thị Thúy Loan1, Trần Đức Long1
1 Trường Đại học Y Dược Cần Thơ
2 Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Clarithromycin (CLA) là một trong những kháng sinh đầu tay trong điều trị tiệt trừ Helicobacter pylori ở trẻ em. Tuy nhiên, đề kháng CLA của vi khuẩn H.pylori hiện nay đang gia tăng và thay đổi giữa các khu vực trên thế giới. Tình trạng này liên quan đến các đột biến ở vùng xác định kháng macrolide của gen 23S-rARN. Mục tiêu nghiên cứu: Xác định tỷ lệ các đột biến kháng CLA trên gen 23s-rARN của vi khuẩn H. pylori ở trẻ 6-16 tuổi viêm, loét dạ dày tá tràng và một số yếu tố liên quan. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 59 bệnh nhi tuổi từ 6-16 viêm, loét dạ dày tá tràng có nhiễm H. pylori tại Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ, giải trình tự gen để xác định các đột biến kháng CLA. Kết quả: Ở bệnh nhi nhiễm H. pylori, tỷ lệ đột biến kháng CLA trên gen 23S-rARN là 100%. Có 08 loại đột biến điểm được phát hiện trên đoạn gen 23S- rARN, tại hai vị trí 2142 và 2143 đều có đột biến thay thế nucleotide A thành G, không có chủng nào mang đột biến A2142C. Kiểu đột biến A2143G và T2182C là phổ biến nhất chiếm 91,5% và 96,6%. Không có mối liên quan ý nghĩa thống kê giữ đột biến gen kháng clarythromycin với tuổi, giới tính, hình ảnh nội soi và tiền sử điều trị H. pylori. Kết luận: Tỷ lệ đề kháng CLA của H. pylori ở các bệnh nhân viêm, loét DD-TT ở khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long là khá cao, cảnh báo nguy cơ thất bại với liệu trình điều trị tiệt căn H. pylori bằng phác đồ có phối hợp CLA. Vì vậy, cần có chỉ định xét nghiệm xác định đề kháng loại kháng sinh này trước khi điều trị, nhất là những trường hợp có tiền sử điều trị thất bại.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Nayoung Kim. Helicobacter pylori, Springer, Singapore. 2016. 3-23. doi 10.1007/978-981287-706-2.
2. Tran DL, Nguyen TK, Nguyen TTC, Le TTL, Tran CL, Le TG, Pham DT, Nguyen MP. Prevalence and eradication efficacy of Helicobacter pylori infection in children in the Mekong delta, Vietnam: a cross-sectional study. Pharmacia. 2022. 69(2): 535–541. https://doi.org/10.3897/pharmacia.69.e85554.
3. Jones L.N., Koletzko S., Goodman K., et al. Joint ESPGHAN/NASPGHAN guidelines for the management of Helicoabcter pylori in children and adolescents. Journal Peadiatric Gastroenterology nutrition. 2017. 64 (6), 991-1003, doi: 10.1097/MPG.0000000000001594.
4. Van Thieu H, Duc NM, Nghi BTD, et al. Antimicrobial Resistance and the Successful Eradication of Helicobacter pylori-Induced Gastroduodenal Ulcers in Vietnamese Children. Medical archives (Sarajevo, Bosnia and Herzegovina). 2021. 75(2), 112-115, doi: 10.5455/medarh.2021.75.112-115.
5. Nguyễn Hữu Hiếu, Nguyễn Thị Việt Hà. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và tình trạng kháng kháng sinh của trẻ bị loét dạ dày tá tràng có nhiễm Helicobacter pylori. Tạp chí Nghiên cứu Y học. 2021. 143(7).
6. Tăng Lê Châu Ngọc, Nguyễn Anh Tuấn, Nguyễn Minh Ngọc, Nguyễn Trọng Trí, Võ Hoàng Khoa và cộng sự. Đặc điểm đề kháng kháng sinh và đáp ứng điều trị trên trẻ viêm dạ dày do Helicobacter Pylori. Y học Thành phố Hồ Chí minh. 2018. 1-5.
7. Miyata E., Kudo T., Ikuse T. et al. Eradication therapy for Helicobacter pylori infection based on the antimicrobial susceptibility test in children: A single-center study over 12 years. Helicobacter. 2021. 26(1), p.e12764.
8. Nguyễn Thành Nam. Nghiên cứu tình hình phát hiện vi khuẩn Helicobacter pylori trong nước bọt bằng kỹ thuật REAL-TIME PCR trên bệnh nhân viêm, loét dạ dày-tá tràng tại Bệnh viện trường đại học Y Dược Cần Thơ năm 2020-2021. Luận văn thạc sỹ xét nghiệm Y học. Trường Đại học Y Dược Cần Thơ. 2021. 88.
9. Zhang Y, Wen Y, Xiao Q, Zheng W, Long G, Chen B, Shu X, Jiang M. Mutations in the Antibiotic Target Genes Related to Clarithromycin, Metronidazole and Levofloxacin Resistance in Helicobacter pylori Strains from Children in China. Infect Drug Resist. 2020. 30(13):311-322.
10. Nguyễn Thúy Vinh, Đỗ Nguyệt Ánh, Nguyễn Thị Hồng Hạnh. Xác định tính kháng clarithromycin của vi khuẩn Helicobacter pylori bằng phương pháp PCR giải trình tự gen 23S rRNA từ bệnh phẩm sinh thiết. 2015.
11. Tran V. H., Ha T. M. T., Le P. T. Q. et al. Helicobacter pylori 23S rRNA gene mutations associated with clarithromycin resistance in chronic gastritis in Vietnam, J Infect Dev Ctries. 12(7), 526-532.
12. Yamade M., Sugimoto M., Uotani T. et al. Resistance of Helicobacter pylori to quinolones and clarithromycin assessed by genetic testing in Japan. J Gastroenterol Hepatol. 26(9), 1457-61.
13. Zhang Y., Wen Y., Xiao Q. et al. Mutations in the Antibiotic Target Genes Related to Clarithromycin, Metronidazole and Levofloxacin Resistance in Helicobacter pylori Strains from Children in China. Infect Drug Resist. 2020. 13, 311-322.
14. Garcia M., Raymond J., Garnier M. et al. Distribution of spontaneous gyrA mutations in 97 fluoroquinolone-resistant Helicobacter pylori isolates collected in France. Antimicrob Agents Chemother. 2012. 56(1), 550-1.