NGHIÊN CỨU TỶ LỆ VÀ CÁC YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN TĂNG ÁP ĐỘNG MẠCH PHỔI TRÊN BỆNH NHÂN LỌC MÁU ĐỊNH KỲ TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA VĨNH LONG NĂM 2023

Huỳnh Thanh Hữu1,, Tăng Văn Mến1
1 Bệnh Viện Đa Khoa Vĩnh Long

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặc vấn đề: Tăng áp động mạch phổi là một biến chứng tim mạch nguy hiểm gặp trên bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối đang chạy thận định kỳ thông qua cầu nối động tĩnh mạch. Mục tiêu: Khảo sát tỷ lệ  tăng áp động mạch phổi, các yếu tố liên quan đến tăng áp động mạch phổi trên bệnh nhân lọc máu định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long năm 2023. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Có 105 bệnh nhân đang lọc máu định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long từ tháng 8/2023 đến tháng 10/2023 đủ tiêu chuẩn đưa vào nghiên cứu. Các thông số liên quan bao gồm bệnh nguyên phát, thời gian lọc máu, chiều cao, cân nặng, tăng cân giữa các lần lọc… Siêu âm tim Doppler được thực hiện sau khi chạy thận nhân tạo để đánh giá cấu trúc và chức năng tim. Kết quả: Có 41% bệnh nhân lọc máu định kỳ bị tăng áp động mạch phổi. Tăng áp động mạch phổi có liên quan có ý nghĩa thống kê với Thời gian lọc máu (tháng) (p = 0,001), EF (%) (p = 0,02), Thời gian phẫu thuật cầu tay (FAV) (tháng) (p = 0,003) và số lượng thuốc tạo máu EPO sử dụng (UI/tuần) (p = 0,003). Áp lực động mạch phổi tâm thu có mối tương quan nghịch mức độ vừa, có ý nghĩa thống kê giữa với EF (r = -0,39), Hb (r = -0,348) và Hct (-0,304), và mức độ yếu với trọng lượng khô (r = -0,24), creatinin (r = -0,22). Phân suất tống máu (EF) (p = 0,03), Hemoglobin (g/L) (p = 0,04) và Hematocrit (%) (p = 0,02) liên quan có ý nghĩa thống kê với độ nặng của tăng áp động mạch phổi trên bệnh nhân lọc máu định kỳ tại Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long. Kết luận: Cần siêu âm đánh giá áp lực động mạch phổi và điều trị tích cực thiếu máu cho bệnh nhân lọc máu định kỳ.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Schoenberg NC., Argula RG., Klings ES., Wilson KC., Farber HW. Prevalence and Mortality of Pulmonary Hypertension in ESRD: A Systematic Review and Meta-analysis. Lung. 2020. 198(3), 535-545, doi: 10.1007/s00408-020-00355-0. Epub 2020 May 4. PMID: 32367414.
2. Yigla M., Nakhoul F., Sabag A., Tov N., Gorevich B., et al. Pulmonary hypertension in patients with end-stage renal disease. Chest. 2003. 123(5), 1577-82, doi: 10.1378/chest.123.5.1577. PMID: 12740276.
3. Abdelwhab S., Elshinnawy S. Pulmonary hypertension in chronic renal failure patients. Am J Nephrol. 2008. 28(6), 990-7, doi: 10.1159/000146076. Epub 2008 Jul 17. PMID: 18635926.
4. Ramasubbu K., Deswal A., Herdejurgen C., Aguilar D., Frost AE. A prospective echocardiographic evaluation of pulmonary hypertension in chronic hemodialysis patients in the United States: prevalence and clinical significance. Int J Gen Med. 2010. 279-86, doi: 10.2147/IJGM.S12946.
5. Moniruzzaman M., et al. Pulmonary hypertension in hemodialysis patients. Cardiovascular Journal. 2012. 4(2), 148-152, http://dx.doi.org/10.3329/cardio.v4i2.10459.
6. He Y., Wang Y., Luo X., Ke J., Du Y., Li M. Risk factors for pulmonary hypertension in maintenance hemodialysis patients: a cross-sectional study. Int Urol Nephrol. 2015. 47(11), 1889-97, doi: 10.1007/s11255-015-1119-5. PMID: 26463080.
7. Tudoran M., Ciocarlie T., Mates A., Pescariu SA., AbuAwwad A., et al. Pulmonary hypertension in patients with end stage renal disease undergoing hemodialysis. Niger J Clin Pract. 2020. 23(2), 198-204, doi: 10.4103/njcp.njcp_278_19.
8. Li Y., Zhang Y., Wang J., Chen W., Cai Y., et al. Pulmonary hypertension in end-stage renal disease patients on dialysis and predialysis patients. Clin Invest Med. 2020. 43(3), E44-48, doi: 10.25011/cim.v43i3.34631.
9. Ramasubbu K., Deswal A., Herdejurgen C., Aguilar D., Frost AE. A prospective echocardiographic evaluation of pulmonary hypertension in chronic hemodialysis patients in the United States: prevalence and clinical significance. Int J Gen Med. 2010. 3, 279-86, doi: 10.2147/IJGM.S12946.
10. Havlucu Y., Kursat S., Ekmekci C., Celik P., Serter S., et al. Pulmonary hypertension in patients with chronic renal failure. Respiration. 2007. 74(5), 503-10, doi: 10.1159/000102953.
11. Suresh H., Arun BS., Moger V., Vijayalaxmi PB., Murali Mohan KTK. A Prospective Study of Pulmonary Hypertension in Patients with Chronic Kidney Disease: A New and Pernicious Complication. Indian J Nephrol. 2018. 28(2),127-134. doi: 10.4103/ijn.IJN_36_17.
12. Sonkar SK., Alam M., Chandra S., Sonkar GK., Gaikwad A., et al. Association of Pulmonary Hypertension With Inflammatory Markers and Volume Status in Hemodialysis Patients of EndStage Renal Disease. Cureus. 2021. 13(3), e13635. doi: 10.7759/cureus.13635.