TỶ LỆ NHIỄM VÀ GEN KHÁNG THUỐC METALLO-β-LACTAMASE NDM, IMP, VIM CỦA MỘT SỐ TRỰC KHUẨN GRAM ÂM TRÊN BỆNH NHÂN VIÊM PHỔI TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÀNH PHỐ CẦN THƠ NĂM 2022-2023

Hồng Thị Xuân Liễu1,2, Trần Phước Thịnh1, Trịnh Thị Hồng Của1, Phạm Thị Ngọc Nga1, Nguyễn Thị Cẩm Hồng2, Nguyễn Thị Tuyền2, Nguyễn Dương Hiển3, Lê Thị Thúy An3, Trần Đỗ Hùng1,
1 Trường Đại học Y Dược Cần Thơ
2 Trường Cao đẳng Y tế Cần Thơ
3 Bệnh viện Đa Khoa Thành phố Cần Thơ

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Trong những năm gần đây, các trực khuẩn Gram âm gây bệnh viêm phổi với mức độ đề kháng kháng sinh nhóm carbapenem ngày càng cao do sự gia tăng khả năng sản sinh men metallo-β-lactamase (MBL). Mục tiêu nghiên cứu: Xác định tỷ lệ nhiễm và tỷ lệ mang gen kháng thuốc MBL, gồm 3 kiểu gen imipenemase (IMP), Verona integron-encoded MBLs (VIM), New Delhi metallo-β-lactamase (NDM) trên các trực khuẩn gram âm Acinetobacter baumannii, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa và Klebsiella pneumoniae, phân lập từ mẫu bệnh phẩm đường hô hấp dưới ở bệnh nhân viêm phổi. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang được thực hiện trên 92 bệnh nhân được chẩn đoán viêm phổi với tác nhân gây bệnh là A. baumannii, E. coli,  P. aeruginosa và K. pneumoniae từ tháng 8/2022 đến tháng 4/2023 tại Bệnh viện Đa khoa thành phố Cần Thơ. Thực hiện nuôi cấy phân lập và định danh vi khuẩn từ mẫu bệnh phẩm đường hô hấp dưới bằng hệ thống tự động, và kỹ thuật real-time PCR phát hiện gen kháng thuốc MBL bao gồm 3 kiểu gen VIM, IMP, NDM. Kết quả: Trong 92 trực khuẩn Gram âm phân lập được, tỷ lệ nhiễm của K. pneumoniae, A. baumannii, E. coli và P. aeruginosa lần lượt là 34,4%, 29,2%, 20,8% và 11,5%. Trong đó, có 62 (67,4%) trực khuẩn Gram âm mang gen MBL, bao gồm 3 kiểu gen NDM, IMP và VIM với tỷ lệ lần lượt là 96,8%, 32,3% và 1,6%. Kết luận: K. pneumoniae và A. baumannii thường gặp nhất ở bệnh nhân viêm phổi với tác nhân là trực khuẩn Gram âm. Khoảng 70% số trực khuẩn Gram âm trong nghiên cứu này có mang gen kháng thuốc MBL và kiểu gen NDM xuất hiện ở hầu hết các trực khuẩn Gram âm này. Xuất hiện chủng K. pneumoniae mang tổ hợp cả ba gen MBL, và P. aeruginosa trong nghiên cứu này luôn mang ít nhất một kiểu gen MBL.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

1. Hyeonji Seo, Min Jae Kim, Yong Pil Chong, et al. Comparison of the outcomes of patients with KPC and NDM-1-producing Enterobacteriaceae. Open Forum Infectious Diseases. 2020. 7(1), pp.458-459, doi: 10.1093/ofid/ofaa439.1024.
2. Kumari M., Verma S., Venkatesh V., et al. Emergence of blaNDM-1 and blaVIM producing Gram-negative bacilli in ventilator-associated pneumonia at AMR Surveillance Regional Reference Laboratory in India. PLoS One. 2021. 16(9), 256-308, https://doi.org/ 10.1371/journal.pone.0256308.
3. Mohamed Amira, Daef Enas, Nafie Amany, et al. Characteristics of carbapenem-resistant Gram-negative bacilli in patients with ventilator-associated pneumonia, Antibiotics. 2021. 10(11), 1325-1335, https://doi.org/10.3390/ antibiotics10111325.
4. E.boyd S., M.Livermore D., C.Hopper D., et al. Metallo-β-Lactamases: structure, function, epidemiology, treatment options, and the development pipeline, Antimicrob Agents Chemother. 2020. 6 (10), 21-40, https://doi.org/10.1128/AAC.00397-20.
5. Boukaré Kaboré, Henri S.Ouédraogo, Oumarou Zongo, et al. Emergence of New Delhi Metalloβ-lactamase (NDM) genes detected from clinical strains of Escherichia coli isolated in Ouagadougou, Burkina Faso. International journal of microbiology. 2023. 679-687, https://doi.org/10.1155/2023/4813225.
6. Manohar P., Joseph A., Karthika B., et al. Detection of NDM-1, VIM-1 and AIM-type metallobeta-lactamase genes in Gram-negative bacteria isolated from clinical samples in Tamil Nadu, bioRxiv. 2020. 1, 65-71, https://doi.org/10.1101/2020.11.29.403220.
7. Wu W, Feng Y, Tang G, et al. NDM metallo-beta-lactamases and their bacterial producers in health care settings, Clin Microbiol Rev. 2019. 32(2), 165-172, https://doi.org/10.1128/CMR .00115-18.
8. Nguyễn Thành Nghiêm, Phạm Thành Suôl. Mô tả đặc điểm vi khuẩn và tình hình đề kháng kháng sinh của vi khuẩn trên bệnh nhân viêm phổi bệnh viện tại Bệnh viện Đa khoa thành phố Cần Thơ", Tạp chí Y Dược học Cần Thơ. 2022. 51, 17-22, https://doi.org/10.58490/ctump.2022i51.323.
9. Lê Chung Thủy & Hồ Thị Kim Thanh. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và căn nguyên vi sinh ở người cao tuổi viêm phổi nặng, Tạp chí Y học lâm sàng. 2021. 124, 131-139, https://doi.org/10.52322/jocmbmh.124.17.
10. Hồ Sĩ Dũng, Hàn Đức Đạt, Ngô Thế Hoàng, cộng sự. Đề kháng kháng sinh của một số vi khuẩn phân lập được trong đàm ở bệnh nhân cao tuổi vào đợt cấp bệnh phổi tắt nghẽn mãn tính điều trị nội trú tại Bệnh viện Thống Nhất, Tạp chí Y học lâm sàng. 2021. 124, 105-112, https://doi.org/10.52322/jocmbmh.124.14.
11. Trần Huy Hoàng, cộng sự. Sự xuất hiện vi khuẩn đường ruột mang gen NDM-1 phân lập trên bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện Thanh Nhàn, Hà Nội giai đoạn 2010-2014, Tạp chí Y học dự phòng. 2016. 10(183), 78-85.
12. Truong Thien Phu, Truong Ngoc Huong, Le Phuong Mai, et al. Carbapenem resistant gene of Pseudomonas aeruginosa, Biomedical Journal of Scientific & Technical Research. 2020. 29(1), pp.22055-22057, DOI: 10.26717/BJSTR.2020.29.004730.