Quy định về đạo đức xuất bản Tạp chí Y Dược học Cần Thơ
Đã đăng vào 2023-03-02QUY ĐỊNH VỀ ĐẠO ĐỨC XUẤT BẢN
I. Nội dung quy định đạo đức xuất bản
Việc công bố một bài báo ở Tạp chí Y Dược học Cần Thơ (sau đây gọi là “Tạp chí”) được thông qua quy trình bình duyệt kín 2 chiều. Để tăng tính minh bạch, tin cậy của các công trình nghiên cứu khoa học và đảm bảo tốt nhất chất lượng khoa học của bài viết. Tạp chí cam kết đáp ứng các tiêu chuẩn cao về đạo đức trong quá trình xuất bản. Đạo đức xuất bản của Tạp chí tuân theo hướng dẫn của Ủy ban về Đạo đức xuất bản (COPE), một tổ chức cung cấp các hướng dẫn rõ ràng tài liệu về đạo đức xuất bản và hành vi sai trái trong công tác xuất bản.
- Nhiệm vụ của tác giả
Quyền tác giả: Chỉ những cá nhân có đóng góp đáng kể vào nghiên cứu mới có quyền tác giả về bài viết.
Tiêu chuẩn về bản thảo bài viết: Tác giả/Các tác giả cần cung cấp bản thảo bài viết đến Tạp chí Y Dược học Cần Thơ về kết quả nghiên cứu chưa từng được công bố/xuất bản tại bất kỳ ấn phẩm/trang thông tin nào. Tác giả/Các tác giả cũng nên trình bày khách quan về tầm quan trọng của bài nghiên cứu.
Tính nguyên bản của bản thảo, đạo văn và xác nhận nguồn: Tác giả/Các tác giả cần đảm bảo tính nguyên bản của bài viết trước khi gửi đến Tạp chí. Nếu tác giả sử dụng tài liệu hay lời trích dẫn của các nhà khoa học khác, thì tác gỉả cần phải trích dẫn, trích nguồn hoặc xin phép được sử dụng tài liệu đó trong nghiên cứu.
Truy cập và lưu trữ tài liệu: Dữ liệu, tài liệu tham khảo và các thông tin khác trong bài nghiên cứu phải được trình bày chính xác và đầy đủ để có thể được nhân rộng nghiên cứu. Nếu trong bài viết có sự gian lận hoặc cố ý đưa ra các nhận định không chính xác thì tác giả/các tác giả được coi là có hành vi phi đạo đức. Tác giả/Các tác giả cần cung cấp dữ liệu hỗ trợ nghiên cứu cho quá trình biên tập và truy cập công khai vào dữ liệu đó. Dữ liệu trong bài viết cần được lưu giữ trong một thời gian hợp lý sau khi xuất bản.
Nhiều ấn phẩm: Tác giả/Các tác giả không xuất bản các bản thảo có cùng một nội dung nghiên cứu trên nhiều hơn một tạp chí hoặc đơn vị xuất bản.
Tuyên bố về xung đột lợi ích: Trong bản thảo bài viết, tất cả tác giả cần nêu rõ các mối quan hệ cá nhân và các nguồn tài chính với những cá nhân khác hoặc các tổ chức có khả năng tác động không phù hợp đến công trình nghiên cứu. Tác giả/Các tác giả cần liệt kê cụ thể các nguồn hỗ trợ tài chính cho việc thực hiện nghiên cứu và/hoặc hoàn thiện bài viết. Nếu nguồn tài trợ không có bất kỳ sự liên quan nào thì tác giả/các tác giả cũng cần phải tuyên bố rõ ràng trong bài viết. Các tác giả cần trình bày sớm nhất có thể những mâu thuẫn tiềm ẩn về quyền lợi liên quan đến bài viết.
Thông báo về các sai sót trong ấn phẩm đã xuất bản: Khi tác giả/các tác giả phát hiện có sai sót trong bài viết đã xuất bản thì phải thông báo ngay cho Ban Biên tập của Tạp chí để rút bài hoặc sửa chữa những nội dung cụ thể trong bài viết nếu Ban Biên tập nhận thấy cần thiết. Nếu Ban Biên tập và Tạp chí nhận được thông báo từ bên thứ ba về lỗi sai trong ấn phẩm, thì tác giả/các tác giả có trách nhiệm hợp tác kịp thời cùng với Ban Biên tập, bao gồm việc cung cấp đầy đủ bằng chứng cho Ban Biên tập khi được yêu cầu.
- Nhiệm vụ của chuyên gia phản biện
Đóng góp trong quyết định biên tập: Nhiệm vụ của các nhà khoa học - chuyên gia phản biện nhằm hỗ trợ Ban Biên tập Tạp chí đưa ra quyết định trong quá trình biên tập và thông qua nhận xét cụ thể các nghiên cứu, từ đó hỗ trợ tác giả/các tác giả và Tạp chí nâng cao chất lượng bài viết. Khi chuyên gia phản biện được Tạp chí mời mà nhận thấy bản thân không đủ điều kiện, tiêu chuẩn để thực hiện phản biện nghiên cứu được gửi đến hay biết rằng nếu thực hiện phản biện cũng sẽ không mang tính khả thi thì cần phải thông báo ngay cho Ban Biên tập và gửi thư từ chối lời mời tham gia vào quy trình phản biện của Tạp chí.
Tính bảo mật: Bất kỳ bản thảo nào đang trong quy trình phản biện của Tạp chí thì đều được xem như là tài liệu bảo mật. Chuyên gia phản biện không được chia sẻ tất cả các đánh giá hoặc thông tin về bài viết với bất kỳ ai hay liên hệ trực tiếp với tác giả mà không được sự đồng ý của Ban Biên tập. Chuyên gia phản biện không được sử dụng các tài liệu/kết quả nghiên cứu trong bản thảo bài viết mà không có sự đồng ý của tác giả/các tác giả.
Cảnh báo về các vấn đề đạo đức: Các chuyên gia phản biện cần có nhận thức cao về các vấn đề xung đột lợi ích tiềm ẩn liên quan đến bài viết và thông báo ngay đến Ban Biên tập, bao gồm bất kỳ sự tương đồng và trùng lặp đáng kể giữa các bản thảo đang xem xét với các bài viết đã được công bố mà chuyên gia phản biện biết đến.
Tiêu chuẩn về tính khách quan: Công tác phản biện cần được thực hiện một cách khách quan mà không có sự thiên lệch mang tính cá nhân nào trong quá trình phản biện bản thảo. Việc phê bình cá nhân tác giả/các tác giả đang gửi bản thảo bài viết được coi là không phù hợp. Nếu chuyên gia phản biện đề xuất tác giả đưa trích dẫn nghiên cứu của mình (hoặc cộng sự) vào bài viết thì đó là vì lý do khoa học chính đáng chứ không phải vì mục đích làm tăng số trích dẫn bài nghiên cứu hay nâng cao tính minh bạch của công trình nghiên cứu của mình (hoặc cộng sự).
- Nhiệm vụ của Ban Biên tập
Quyết định xuất bản: Ban Biên tập của Tạp chí chịu hoàn toàn trách nhiệm và độc lập đối với việc quyết định đăng tải và xuất bản các bài viết gửi về Tạp chí. Mọi thành viên Ban Biên tập phải tuân thủ các chính sách của Tạp chí và chịu sự ràng buộc từ các quy định pháp luật khác.
Phản biện của chuyên gia: Thành viên Ban Biên tập phải đảm bảo tính công bằng, không thiên vị và đúng hạn trong quy trình phản biện. Bài viết phải được phản biện bởi ít nhất 2 chuyên gia độc lập bên ngoài và khi cần thiết thành viên Ban Biên tập có thể tham khảo thêm các ý kiến khoa học khác. Thành viên Ban Biên tập cần lựa chọn chuyên gia phản biện có chuyên ngành phù hợp với lĩnh vực nghiên cứu của bài viết để tránh việc lựa chọn các chuyên gia phản biện không phù hợp.
Tính công bằng: Thành viên Ban Biên tập đánh giá bản thảo gửi đến Tạp chí dựa trên nội dung khoa học. Ban Biên tập cần thiết lập một cơ chế minh bạch để đưa ra các quyết định biên tập các bài viết của Tạp chí.
Tính bảo mật: Thành viên Ban Biên tập phải đảm bảo tính bảo mật của tất cả các bản thảo gửi đến Tạp chí và các cuộc trao đổi với chuyên gia phản biện. Thành viên Ban Biên tập cần giữ kín thông tin về các chuyên gia phản biện và không được phép sử dụng các thông tin trong bản thảo để phục vụ cho mục đích cá nhân.
Công khai về xung đột lợi ích: Thành viên Ban Biên tập không được tham gia vào quy trình xét duyệt các bài viết mà họ tự viết hoặc các thành viên gia đình, đồng nghiệp tham gia viết, hay là bất cứ vấn đề gì liên quan đến sản phẩm hay dịch vụ mà trong đó thành viên Ban Biên tập được hưởng lợi ích.
QUYỀN TRÁCH NHIỆM
II. Trách nhiệm về nội dung bài viết
Tác giả hoàn toàn chịu trách nhiệm về mặt pháp lý các nội dung bài viết được đăng trên Tạp chí; cam đoan bài viết là nguyên bản, không xâm phạm bất kỳ quyền sở hữu hay xuất bản của một bên thứ ba, có trách nhiệm xin phép chủ sở hữu trước khi sử dụng nguồn dữ liệu đề tham khảo và phân tích nghiên cứu trong bài viết.
III. Trách nhiệm về bản quyền bài viết
- Bài viết gửi đến Tạp chí phải là bản thảo nguyên gốc chưa từng được công bố trên bất kỳ tạp chí khoa học nào trước đây.
- Tác giả không gửi đăng bài viết trên các tạp chí khác khi chưa có quyết định từ chối không đăng bài của Ban Biên tập Tạp chí.
- Đối với các bài viết do cơ quan chủ quản tạp chí đặt viết thì tác giả không được gửi bản thảo cho bất kỳ báo, tạp chí, nhà xuất bản nào khi chưa trao đổi với cơ quan chủ quản tạp chí.
VI PHẠM ĐẠO ĐỨC XUẤT BẢN
IV. Vi phạm Đạo đức xuất bản
Đạo văn: Đạo văn là cố ý sử dụng ý tưởng của người khác hoặc tài liệu gốc khác như là tài liệu của chính mình. Sao chép dù chỉ một câu từ bản thảo của người khác, hoặc thậm chí một câu của chính bạn đã được xuất bản trước đó, mà không có trích dẫn thích hợp sẽ bị Tạp chí coi là đạo văn. Tất cả các bản thảo được duyệt hoặc xuất bản với Tạp chí đều được sàng lọc bằng phần mềm phòng chống đạo văn. Như vậy, đạo văn là vi phạm nghiêm trọng đạo đức xuất bản.
Bịa đặt và làm sai lệch dữ liệu: Việc ngụy tạo và làm sai lệch dữ liệu có nghĩa là nhà nghiên cứu không thực sự thực hiện nghiên cứu, nhưng đã tạo ra dữ liệu hoặc kết quả và đã ghi lại hoặc báo cáo thông tin bịa đặt. Làm sai lệch dữ liệu có nghĩa là nhà nghiên cứu đã thực hiện thử nghiệm, nhưng đã thao túng, thay đổi hoặc bỏ sót dữ liệu hoặc kết quả từ kết quả nghiên cứu.
Nộp đồng thời: Việc nộp đồng thời xảy ra khi một bản thảo (hoặc các phần quan trọng của một bản thảo) được nộp cho một Tạp chí khi nó đã được một Tạp chí khác phản biện.
Công bố trùng lặp: Việc xuất bản trùng lặp xảy ra khi hai hoặc nhiều bài báo, không có tham khảo chéo đầy đủ, chia sẻ về dữ liệu, điểm thảo luận và kết luận giống nhau.
Các ấn phẩm thừa: Các ấn phẩm thừa liên quan đến việc phân chia kết quả nghiên cứu thành một số bài báo không phù hợp, thường là do tác giả có ý định làm tăng số lượng bài báo và dày lên lý lịch khoa học nghiên cứu.
Đóng góp hoặc ghi nhận tác giả không phù hợp: Tất cả các tác giả được liệt kê phải có đóng góp khoa học đáng kể cho nghiên cứu trong bản thảo và đã chấp thuận tất cả các nội dung của bản thảo. Những người có đóng góp đáng kể về mặt khoa học, bao gồm cả sinh viên và kỹ thuật viên phòng thí nghiệm cũng đều được đứng tên trong bản thảo.
Trích dẫn quá nhiều: Trích dẫn quá nhiều bao gồm các trích dẫn quá mức trong bản thảo đã gửi, không đóng góp vào nội dung học thuật của bài báo và chỉ được đưa vào nhằm mục đích tăng trích dẫn cho tác phẩm của một tác giả nhất định hoặc cho các bài báo được xuất bản trong một Tạp chí cụ thể. Điều này dẫn đến việc trình bày sai tầm quan trọng của tác phẩm và Tạp chí do đó là một dạng sai phạm khoa học.
Chế tài: Trong trường hợp có văn bản vi phạm bất kỳ chính sách nào nêu trên trong bất kỳ Tạp chí nào, bất kể vi phạm đó có xảy ra trên Tạp chí hay không, các biện pháp trừng phạt sau đây sẽ được áp dụng: (i) Từ chối bản thảo có hành vi vi phạm; (ii) Từ chối ngay lập tức mọi bản thảo khác gửi đến được xuất bản bởi bất kỳ tác giả nào của bản thảo vi phạm; (iii) Lệnh cấm sẽ được áp dụng trong thời hạn tối thiểu 36 tháng đối với tất cả các tác giả và với bất kỳ bài gửi mới nào cho Tạp chí, riêng lẻ hoặc kết hợp với các tác giả khác của bản thảo vi phạm; (iv) Từ chối tất cả các tác giả vi phạm phục vụ trong Ban biên tập của Tạp chí.